Τσιριμώκος

Επώνυμο Ελλήνων πολιτικών και ενός λογοτέχνη. 1. Ιωάννης (Λαμία 1867 – Αθήνα 1934). Εξελέγη βουλευτής Φθιώτιδας και Φωκίδας (1899), πρόεδρος της Βουλής (1911 και 1912) και υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου (1912). Πήρε ενεργό μέρος στο κίνημα της Θεσσαλονίκης και κατά την επανάσταση του 1916 διορίστηκε αντιπρόσωπος της προσωρινής κυβέρνησης στην Κρήτη. Τον Ιούνιο του 1917 διορίστηκε υπουργός Δικαιοσύνης και διατήρησε το χαρτοφυλάκιο έως τον Νοέμβριο του 1920. Εξελέγη πρόεδρος (1924) της μεγάλης επιτροπής για το σύνταγμα και το 1925 διορίστηκε εκ νέου υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση Θ. Πάγκαλου, αλλά μετά από τρεις μήνες παραιτήθηκε. Το 1928 επανεξελέγη πρόεδρος της Βουλής, όπως και στην επόμενη σύνοδο, και το 1932 ανέλαβε τη διεύθυνση του υπουργείου Εσωτερικών. Ανήκε στο κόμμα των Φιλελευθέρων από το 1910, του οποίου μάλιστα ήταν ένας από τους ιδρυτές, και θεωρείται από τους σημαντικότερους υπουργούς του Ελ. Βενιζέλου. 2. Ηλίας (Λαμία 1907 – Αθήνα 1968). Γιος του επίσης πολιτικού I.T., σπούδασε νομικά στην Αθήνα και στο Παρίσι. Εξελέγη βουλευτής Φθιώτιδας του κόμματος των Φιλελευθέρων (1936), της Αθήνας της ΕΛΔ (1950), της ΕΔΑ (1958) και της Ένωσης Κέντρου (1961, 1963, 1964). Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, ίδρυσε στην Κατοχή, μαζί με τον Αλέξανδρο Σβώλο, την Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας (ΕΛΔ) και διετέλεσε μέλος της κεντρικής επιτροπής του EAM και της ΠΕΕΑ. Μετείχε ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας στην κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου (1944), εξελέγη πρόεδρος της Βουλής (1963) και διετέλεσε υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης Παπανδρέου (1964). Αποχώρησε από την Ένωση Kέντρου τον Αύγουστο του 1965 και σχημάτισε φιλομοναρχική κυβέρνηση υπό την προεδρία του, η οποία όμως δεν πήρε ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής και παραιτήθηκε. Πήρε έπειτα μέρος στην κυβέρνηση Στ. Στεφανόπουλου ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών (1965). Δημοσίευσε κοινωνικοπολιτικά δοκίμια, από τα οποία κυριότερα είναι: Έλεγχος του αστικού ιδεαλισμού (1934), Αντιφασιστικά (1945), Μνήμη (βιογραφία του I. Τσιριμώκου, 1953), Η δημοκρατία στην Ελλάδα (1955), Αλέξανδρος Σβώλος (1962), Εγκώμιον Ελευθερίου Βενιζέλου (1962). 3. Μάρκος (Λαμία 1872 – 1939). Λογοτέχνης, γνωστός με το ψευδώνυμο Στέφανος Ραμάς. Διετέλεσε αξιωματικός του ναυτικού (1890-1914) και κατόπιν νομάρχης Κερκύρας και διοικητής Χίου. Το 1924 διορίστηκε διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης, θέση στην οποία παρέμεινε έως το 1935. Ήταν από τα ιδρυτικά και μαχητικά στελέχη του Εκπαιδευτικού Ομίλου και έπαιξε σπουδαίο ρόλο στον αγώνα του δημοτικισμού και στα ευρύτερα πνευματικά ζητήματα της χώρας. Τα κυριότερα δημοσιεύματά του είναι: Τα παλιά και τα καινούργια (1905), Αν είχαμε παιδεία ελεύθερη (1911), Ιστορία του Εκπαιδευτικού Ομίλου (1927), Εκ βαθέων (1927), Ώρες του δειλινού (1930), Σοννέττα (1931), Ξένα ποιήματα (1932), Δεκάστιχα και βιλανέλλες (1933), και Τραγούδια του πόνου (1934). Ηλίας Τσιριμώκος πολιτικός, ιδρυτικό μέλος της ΕΔΑ, μέλος του ΕΑΜ (φωτ. από την έκδ. «100+1 χρόνια Ελλάδα»).